Image: We start as this, but we want to become this.

Πρακτικά - Η δική μου εμπειρία

Στα δύο προηγούμενα μέρη (Μέρος 1ο, Μέρος 2ο) μιλήσαμε σχετικά με την αξία της εμπειρίας σε μια καινοτόμα startup, κάποιες πιθανές προκλήσεις που θα εμφανιστούν και φυσικά τι μπορούμε να κάνουμε για να προετοιμαστούμε καλύτερα.

Στο τρίτο και τέταρτο μέρος, σκέφτηκα να μοιραστώ τα βήματα που έκανα μέχρι τώρα και με τα οποία ανακάλυψα σκουντουφλώντας, όπως όταν ξυπνάμε μέσα στην νύχτα για μια επιδρομή στο ψυγείο του σπιτιού.

Πιθανώς να επαναλάβω κάποια από αυτά που έχω αναφέρει, ελπίζω να το ανεχτείτε. 🤷‍♂️

Η Πάτρα

Το 2014 εισάγομαι στο τμήμα ΗΜ&ΤΗ στην Πάτρα, και το πρώτο έτος το πέρασα όπως το περνάει ο κάθε φοιτητής που σέβεται τον εαυτό του, με μια ξέφρενη νυχτερινή. Μέσα σε μια χρονιά κατάληψης, η ζωή μου μπορώ να πω οτί ήταν ευχάριστη, καθώς αποτελούνταν κυρίως απο video games και εξόδους, ενώ ήταν και η πρώτη φορά που ζούσα μόνος μου. Ολα τέλεια δηλαδή.

Εντελώς τυχαία, προς το τέλος της χρονιάς, συμμετέχω σε μια εκδήλωση που έπρεπε να σχηματίσεις μια ομάδα και να δημιουργήσεις μια startup μέσα σε ένα ΣΚ. Με λίγα λόγια, είχες 2 ημέρες να βρεις (εσύ και η ομάδα σου) ένα πρόβλημα, να επιβεβαιώσετε πως υπάρχει και να βρεις μια βιώσιμη λύση.

Το Startup Weekend Patras 2014 είναι το γεγονός που μου άλλαξε κυριολεκτικά την ζωή, όσο αστείο και cheesy και αν ακούγεται. Ο λόγος είναι απλός. Ήταν η πρώτη φορά που δημιούργησα κάτι από το μηδέν, που βρήκα λύση για ένα υπαρκτό πρόβλημα και αντιμετώπισα πραγματικές προκλήσεις.

Αν και το συναίσθημα της δημιουργίας είναι σίγουρα εθιστικό, το πιο σημαντικό πράγμα που κερδίσαμε εκείνη την ημέρα, ήταν η κατανόηση ότι γίνεται ένα άτομο στα 18 του να λύσει ένα υπαρκτό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν 10, 100, 1000 άνθρωποι.

Μάλιστα ανακαλύψαμε και για πρώτη φορά την δύναμη του διαδικτύου, καθώς μέσα σε ένα ΣΚ, καταφέραμε να μάθουμε για δεκάδες διαφορετικά θέματα, από design έως business.

Εκείνη την στιγμή ήταν που κατάλαβα οτι αυτό ήθελα να κάνω για την υπόλοιπη ζωή μου. Να λύνω υπαρκτά προβλήματα, σε υπαρκτές και πραγματικές συνθήκες (όχι π.χ σε εργαστήριο) και γιατί όχι, να ζω από αυτό. 🙏

Mindspace

Τον επόμενο χρόνο, αποφασίσαμε με ένα φίλο, να ξεκινήσουμε το Mindspace στην Πάτρα, έναν σύλλογο από φοιτητές και αποφοίτους τότε, με σκοπό να γνωρίσουμε στους φοιτητές την κουλτούρα της επιχειρηματικότητας/startups.

Βασικός άξονας ήταν να παρουσιάσουμε αφενός μια διαφορετική οδό από την κλασική πανεπιστήμιο -> εταιρεία και αφετέρου να φέρουμε σε επαφή ανθρώπους επιχειρηματίες που μπορούν να αποτελέσουν πρότυπα.

Εαν θέλετε να μάθετε για το startup οικοσύστημα στην Πάτρα, προτείνω να διαβάσετε αυτό το άρθρο στο Startupper.gr από τον Γιώργο Κουρκουτά.

Όμως, τι κερδίζει κάποιος μέσα από αυτή την προσπάθεια που αργότερα εξελίχθηκε σε μια ομάδα 10+ ατόμων;

• Αναπτύσσει οργανωτικές δεξιότητες (κυρίως γύρω από την διαχείριση του χρόνου του)
• Αναπτύσσει ηγετικές δεξιότητες
• Αποκτάς γνώσεις γύρω από τον χώρο που με ενδιαφέρει επαγγελματικά, δηλαδή γύρω από την καινοτόμα επιχειρηματικότητα (startups)
• Αναπτύσσει δεξιότητες σχετικά με την παρουσίαση και την δημόσια ομιλία
• Δημιουργεί εκτεταμένο δίκτυο από ανθρώπους που με ενδιαφέρουν, δηλαδή εργαζόμενους και ιδρυτές σε startups
• Αποκτά τεκμήρια για χαρακτηριστικά του χαρακτήρα του (π.χ πρωτοβουλία, οργάνωση, πειθαρχία, κλπ.)

Το να είσαι μέρος σε μια ομάδα , σου δίνει την δυνατότητα να δεις δια ζώσης πως είναι να συνεργάζεσαι υπό πίεση με άλλα άτομα προς την επίτευξη ενός κοινού σκοπού.

Ακόμα, μπορείς να δοκιμάσεις οργανωτικές μεθοδολογίες (πχ. scrum) και να αποκτήσεις πρακτική εμπειρία, συμπληρώνοντας τις τεχνολογικές σου γνώσεις με τις επαγγελματικές δεξιότητες που απαιτούνται.

Ακόμα και το πιο απλό, δηλαδή πως να γράψω ένα email το οποίοι είναι: 1) εύκολο στν ανάγνωση, 2) εύκολο στην κατανόηση και 3) δεν κουράζει, είναι μια τέχνη που την έμαθα από την ενασχόληση μου στο Mindspace.

GLaDOS

Παράλληλα, στο δεύτερο έτος κατάλαβα οτί δεν έχω ιδέα από προγραμματισμό, και επειδή υποτίθεται πως σπούδαζα υπολογιστές, είπα να το διορθώσω. Αν και η σχολή μου προσέφερε ερεθίσματα (από τις λίγες φορές), ο προγραμματισμός εν γένει απαιτεί προσωπική ενασχόληση και πολλές ώρες “πτήσης”.

Είπα έτσι, να μάθω προγραμματισμό και να φτιάξω ένα έξυπνο σπίτι στην πορεία, ως ένα τεχνητό στόχο για να εξασκήσω αυτά που μαθαίνω. Όμως, καθώς ήθελα παράλληλα να φτιάξω ένα portfolio, δημοσίευσα το πρότζεκτ σε ένα φοιτητικό συνέδριο, το έβαλα στο github και το παρουσίασα σε ένα συνέδριο ανοικτού κώδικα. Φυσικά, αυτό δεν το έκανα με την μια, αλλά προέκυψε μέσα από συζητήσεις με άτομα του χώρου, μέσα απο πειραματισμό και ακολουθώντας το mantra “γιατί όχι;”.

Για να μάθεις περισσότερα για τα πρότζεκτ ανοικτού κώδικα, μπορείς να διαβάσεις αυτό το άρθρο

Το ενδιαφέρον είναι ότι αν και το πρότζεκτ έχει περιορισμένη τεχνολογική αξία, δηλαδή δεν είναι καινοτόμο ή σύνθετο, αποτέλεσε μια εξαιρετική ευκαιρία να μάθω διάφορες τεχνολογίες. Την ίδια στιγμή εμφανίστηκε ως μια εξαιρετική δικαιολογία για να εξασκηθώ στην δημόσια ομιλία και να αποβάλλω (λίγο δυστυχώς) το στρες που την συνοδεύει.

Το πρότζεκτ το ονόμασα GlADOS (reference anyone?) και περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ

Δεν είναι ανάγκη να σκεφτούμε μια πολύ καλή ιδέα, ούτε καν καλή.

Μόνο η υλοποίηση, το “χτίσιμο” δηλαδή ενός “πράγματος”, θα μας οδηγήσει στο να αποκτήσουμε πρακτικές γνώσεις γύρω από αυτό.

Μάλιστα, αν μας ευχαριστεί η διαδικασία και η μάθηση, θα το κάνουμε και καλά. Εάν το κάνουμε καλά, σίγουρα θα υπάρχουν άνθρωποι, είτε στο διαδίκτυο, είτε στην κοινότητα μας, που θα θέλουν να μάθουν για αυτό.

Όμως, έστω πως έχω ένα τεχνολογικό πρότζεκτ. Γιατί να μπω στην διαδικασία να το μοιραστώ μέσα από το Github;

• Ανεβάζοντας τον κώδικα και την παρουσίαση στο github, υπάρχουν τεκμήρια για τις τεχνικές μας γνώσεις
• Η μορφή του πρότζεκτ (πρόβλημα-λύση) υποδηλώνει οτι δεν έχουμε στενά τεχνολογική σκέψη, αλλά αντιλαμβανόμαστε το γενικότερο πρόβλημα
• Η δημοσίευση της εργασίας, η παρουσίαση και ο κώδικας αποδεικνύουν ότι μας ενδιαφέρει να μοιραζόμαστε και να βοηθάμε άλλους μέσα από αυτά που μαθαίνεις.
• Έχουμε την ικανότητα και την πειθαρχία/όρεξη να μάθεις για διάφορα τεχνολογικά θέματα, όπως ηλεκτρονική, προγραμματισμός ενσωματωμένων, προγραμματισμός διαδικτύου, κλπ. .

Πάντα θα υπάρχουν ευκαιρίες για να παρουσιάσουμε κάτι, πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται να ακούσουν για αυτό που γνωρίζουμε. Αρκεί να τις ψάξουμε ✌️

Tip

Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, είναι να σκεφτούμε τι δεξιότητες θέλουμε να αναπτύξουμε (ή τι γνώσεις να αποκτήσουμε),και μετά να βρούμε δραστηριότητες που μας ευχαριστούν και μας προσφέρουν αυτή την γνώση.

Το τέλος έρχεται (επιτέλους)

Τελειώνοντας την σχολή, έπρεπε να κάνω την διπλωματική μου και ήξερα πως δεν είχα αναπτύξει αρκετά τις γνώσεις μου γύρω από την τεχνολογία, τουλάχιστον αρκετά για να μπορώ να πω ότι είμαι μηχανικός.

Είχα όμως ένα ακόμα χαρτί (ή αγγαρεία, ανάλογα πως το δείς 😅), την διπλωματική μου εργασία.

Η διπλωματική ή πτυχιακή, είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να ασχοληθείς με ένα τομέα που σε ενδιαφέρει και να το χρησιμοποιήσεις ως τεκμήριο για την πρώτη σου δουλειά. Γνωρίζοντας τον τομέα που σε ενδιαφέρει, αποφάσισε-_περίπου_-τον ρόλο που θέλεις και δες τι τεχνολογίες ζητάνε. Χτίσε την διπλωματική σου γύρω από αυτό, αποκτώντας γνώσεις και πρακτική εμπειρία σε ένα κομμάτι δουλειάς που το κάνεις έτσι και αλλιώς για να αποκτήσεις το πτυχίο.

Για την διπλωματική μου, αποφάσισα πως ήθελα να είναι κυρίως συνδυασμός τεχνολογιών, με μικρό ερευνητικό κομμάτι και μεγάλη έμφαση σε τεχνολογίες αιχμής (π.χ docker containers) και σε πρότζεκτ ανοικτού κώδικα (π.χ EdgeX Foundry, balena).

Έχω λοιπόν αποφασίσει την θεματική, έχω σκεφτεί την προσέγγιση. Τι λείπει;

Αυτός που θα αναλάμβανε την εργασία μου και ο ερευνητής που θα με συμβούλευε στην πρακτική της υλοποίηση. Προσέγγισα λοιπόν, ένα συγκεκριμένο ερευνητή, που γνώριζα πως αφενός ασχολείται με τεχνολογίες αιχμής, αφετέρου θα μου δώσει την ελευθερία που ήθελα στο να ασχοληθώ με αυτά που με ενδιαφέρουν. Αν και ήδη είχα ξεκινήσει να κάνω έρευνα σε κάτι συναφές με τον κ. Γιαλελή, ανακάλυψα πως αυτή η νέα στόχευση της διπλωματικής μου με ενδιέφερε περισσότερο, και άρα χρειαζόταν ένας διαφορετικός υπεύθυνος.

Το ωραίο με την πρακτική ενασχόληση είναι οτί σου επιτρέπει συνεχώς να αλλάζεις την ρότα σου, κρατώντας πάντα τις επιλογές σου ανοικτές και διαλέγοντας την πιο συμφέρουσα με βάση τις πληροφορίες που έχεις. Ακόμα και η λάθος επιλογή, σου δίνει μια πληροφορία που δεν είχες πριν.

Ότι και να γίνει, κερδίζεις.

Χάνεις μόνο όταν δεν δρας, αλλά προσπαθείς, στάσιμος, να αποφασίσεις την βέλτιστη οδό.

Και φυσικά, αυτό είναι αδύνατο.

Αξίζει εδώ να κάνω μια μικρή αναφορά στον καθηγητή μου κ. Δενάζη και στον ερευνητή (και φίλο πλέον) Χρήστο Τρανόρη, που όχι μόνο με δέχτηκαν στην ερευνητική τους ομάδα, αλλά με βοήθησαν να προσανατολιστώ μέσα στον δαιδαλώδες τεχνολογικό θέμα που επέλεξα και να συγκεκριμενοποιήσω τις ιδέες μου προς κάτι που μπορεί να υλοποιηθεί και είναι ερευνητικά ενδιαφέρον.

Αυτή η ερευνητική ομάδα είναι και η ομάδα που υλοποιεί ένα από τα πρώτα δίκτυα 5G στην Ευρώπη, στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας.

Το ίδιο μοτίβο και με την διπλωματική

Μέσα από τα πρότζεκτ ανοικτού κώδικα, είχα την ευκαιρία να ασχοληθώ με project που έχουν αξία στην πραγματική ζωή (δεν αποτελούν δηλαδή στενά ερευνητικά project) και να γνωρίσω από κοντά το τρόπο με τον οποίο λειτουργούν αυτές οι κοινότητες. Φυσικά και εδώ, εφάρμοσα το μοτίβο που περιέγραψα παραπάνω:

• Ανέβασα την διπλωματική μου στο ResearchGate και την διαμοίρασα στο επαγγελματικό μου κοινωνικό δίκτυο
• Ανέβασα τον κώδικα στο github
• Έγραψα την διπλωματική με τέτοιο τρόπο ώστε το κομμάτι της υλοποίησης να είναι σε μορφή οδηγού, ωστέ να μπορεί κάποιος να ακολουθήσει τα βήματα και δυνητικά να χτίσει πάνω σε αυτά
• Προσπάθησα να διατυπώσω ένα πραγματικό πρόβλημα και να θέσω την διπλωματική μέσα σε πραγματικές καταστάσεις. Προσέγγισα ένα γενικότερο πρόβλημα (αν και επιφανειακά) και όχι στενά μια τεχνολογική εφαρμογή.

Ιδανικά προσπάθησε να συμμετέχεις σε πρότζεκτ ανοικτού κώδικα, συνεισφέροντας όσο μπορείς (σε κώδικα, documentation, παραδείγματα, blog-posts, κλπ. ). Εκτός του ότι βοηθάς ένα πρότζεκτ ανοικτού κώδικα, συμμετέχεις σε μια ενεργή κοινότητα, δικτυώνεσαι και αναπτύσσεις σχετικές δεξιότητες (τεχνολογικές και μη).

Τελειώνοντας λοιπόν την διπλωματική και παίρνοντας αυτό το πολυπόθητο μπεζ χαρτί, ήρθα αμέσως αντιμέτωπος με την ανεύρεση εργασίας.

Μάλιστα, η πρόκληση ήταν πιο επείγουσα από ποτέ, γιατί μέχρι να βρω εργασία και να είμαι ανεξάρτητος οικονομικά, έπρεπε να μείνω στο πατρικό μου. Όποιος έχει μείνει μόνος του λόγω σπουδών γνωρίζει πως αυτή η λύση είναι ελαφρώς λιγότερο επίπονη από το να φύγεις στα καράβια.

Fun Fact: Η σχολή βγαίνει πολύ πιο αναίμακτα και σχεδόν εύκολα, όταν αποφασίσεις για ποιό λόγο ακριβώς θέλεις να την τελειώσεις. Έναν λόγο συγκεκριμένο και βαθιά προσωπικό. Το να πάρεις ένα χαρτί ή επειδή σε έστειλαν οι γονείς σου, δυστυχώς δεν μετράει. Όσο δεν αποφασίζεις για ποιό λόγο κάνεις όλο αυτό το μαρτύριο, τότε και μαρτύριο θα παραμένει, και κακά θα το κάνεις (άρα θα κρατήσει και περισσότερο). Δεν έχει να κάνει με τον χρόνο που αφιερώνεις στο διάβασμα, αλλά με τον τρόπο (και την διάθεση).

Νομίζω πως σύντομα θα γράψω την ταπεινή μου γνώμη για την αξία του πανεπιστημίου, ή την έλλειψη της τέλος πάντων. Έχω δει πολλά παιδιά στην ηλικία μου να κοπανιούνται με μια σχολή που δεν τους αρέσει, χάνοντας τα πιο δημιουργικά και όμορφα χρόνια. Υπό την πίεση μιας κοινωνίας που αρνείται να εκσυγχρονιστεί και να αφήσει τα παιδιά της να ανακαλύψουν τον κόσμο ακολουθώντας την περιέργεια τους, διαβάζοντας και εμβαθύνοντας στα θέματα που τους ενδιαφέρουν.

Όταν μια μεγάλη πλειονότητα των φοιτητών βελτιστοποιούν τις σπουδές τους με άξονα την ευκολία (π.χ επιλογή εύκολων μαθημάτων, κλπ.) και όχι με άξονα το ενδιαφέρον τους ή αποτελέσματος των σπουδών (γνώσεις, εμπειρία, κλπ.), τότε κάτι πάει πολύ στραβά.

Το ξέρω, γιατί και εγώ έτσι έδρασα. Όμως, μην ξεφεύγουμε, θα κάνω diss μια άλλη φορά.

Στο επόμενο και (ελπίζω) τελευταίο μέρος, θέλω να μοιραστώ το τελευταίο στάδιο αυτής της πορείας, που δεν είναι άλλο από την μετάβαση από την φοιτητική πραγματικότητα σε αυτή των startup.

Πως κατάφερα να κερδίσω μια θέση σε 2/2 εταιρείες που κυνήγησα;

Αν και θα σας κάνω σπόιλερ, θα σας πω.

Ήμουν κατά βάση τυχερός.

Ευχαριστώ για την ανάγνωση.

(Part 1, Part 2, Part 3, Part 4)